Μέλισσα και Περιβάλλον : Μια άρρηκτη σχέση

Κάθε έμβιο όν επιβιώνει με το περιβάλλον στο οποίο βρίσκεται και έχει εξελιχθεί μαζί του. Τα κοινωνικά έντομα, μεταξύ των οποίων είναι και η μέλισσα, λόγω των ιδιαιτεροτήτων που παρουσιάζουν στην μορφολογία, φυσιολογία, βιολογία και συμπεριφορά, δείχνουν σε μεγαλύτερο ακόμη βαθμό την άμεση ή και έμμεση σχέση με το περιβάλλον.

Η επικονίαση συνδυάζεται απόλυτα με την εξέλιξη των φυτικών ειδών και την διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Πάνω από το 35% της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τα έντομα επικονιαστές. Υπολογίζεται δηλαδή, ότι η διαθέσιμη τροφή θα ήταν τουλάχιστον κατά το 1/3 λιγότερη χωρίς τους επικονιαστές, με συνεπακόλουθο μεταξύ άλλων και την αύξηση της τιμής των τροφίμων για τον καταναλωτή.
Ο ρόλος της μέλισσας στην επικονίαση ενός μεγάλου αριθμού (καλλιεργούμενων και μη) φυτών είναι δεδομένος και γνωστός. Το οικονομικό όφελος από την επικονίαση αυτή είναι εν πολλοίς ανυπολόγιστο και πάντως, κατά πολύ μεγαλύτερο (περίπου 100 φορές) από την αξία όλων των προϊόντων (μέλι, γύρη, βασιλικός πολτός, κερί, πρόπολη, δηλητήριο) που αυτή παράγει.
Από τα 100 είδη καλλιεργούμενων φυτών τα οποία παράγουν το 90% της παγκόσμιας τροφής τα 71 επικονιάζονται από τις μέλισσες.
Και είναι η σημασία της μέλισσας περισσότερο μεγάλη, αν σκεφτούμε ότι τα άλλα έντομα επικονιαστές (μονήρεις μέλισσες, βομβίνοι, λεπιδόπτερα, κολεόπτερα, θυσανόπτερα κ.α.) βαίνουν πληθυσμιακά μειούμενα με την υποβάθμιση των οικοσυστημάτων από πολλές και ποικίλες αιτίες (τοπιοφαγία, φυτοπροστατευτικά προϊόντα κ.α.).
Είναι ανάγκη να γνωρίσουν καλύτερα οι μελισσοκόμοι και οι γεωργοί τον ωφέλιμο ρόλο των μελισσών στην επικονίαση και παραγωγή γεωργικών προϊόντων, προκειμένου να συνεργασθούν για το κοινό συμφέρον.
Κρίσιμο σημείο στη σχέση μέλισσα-περιβάλλον αποτελεί και η συνειδητοποίηση από τους μελισσοκόμους, αποφυγής της γενετικής διάβρωσης ντόπιων πληθυσμών με την άκριτη εισαγωγή και χρησιμοποίηση ξενικών φυλών, καθόσον μεταξύ πολλών άλλων μπορεί να διαταραχθεί η σχέση ανθεκτικότητας στους εχθρούς και στις ασθένειες.
Η αλληλεπίδραση της γενετικής σύστασης των μελισσών με το περιβάλλον αποτελεί έτσι ένα στοιχείο που όλο και περισσότερο μελετάται ιδιαίτερα, και σε σχέση με την παραγωγικότητα του μελισσιού.

Ν. Γ. Εμμανουήλ, Καθηγητής Εργ. Γεωργικής Ζωολογίας & Εντομολογίας Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου